Yoga ve Duygusal Çözülmeler
Modern toplumun getirdiği yoğun stres ve kaygı durumlarıyla başa çıkmak neredeyse hepimiz için önemli mesele haline gelmiştir. Bu bağlamda Yoga, bedensel ve zihinsel sağlık için sunduğu faydalarla dikkat çeken bir disiplin haline gelmiştir. Yoga bedeni esnetirken, aynı zamanda duygusal çözülmelerin sağlanmasında önemli rol oynar. Bu yazımda, yoganın duygusal çözülmelere olan faydalarını ve bazı örnek pozları ele alacağız.
Yoga ve Duygusal Sağlık
Stres ve Kaygı Yönetimi
Dünya Sağlık Örgütü’nün sağlıklı birey tanımlamasına bakıldığında, insanın sadece hastalıklardan özgür hal içerisinde olan değil aynı zamanda ruh ve beden bütünlüğünü koruyabilen, dengeleyebilen bireylerin sağlıklı olduğunu, bu ölçüde topluma da bu iyilik halini yansıtabilen insanlar olduğu vurgusu yapılmıştır. Çoğu hastalığın temelindeyse, hepimizin aşina olduğu o iki kelime yatar: “Stres” ve “Kaygı” İşte tam da bu noktada Yoga devreye girer. Düzenli ve belli aralıklarla yapılan asana pratikleri ve/veya meditatif, nefes egzersizleri bireyin stres ve kaygı düzeyinde içsel dengeye ulaşmasında yardımcı olur. Yapılan araştırmalar, yoga uygulayan bireylerin kortizol seviyelerinde (stres hormonu) düşüş olduğunu göstermektedir. Böylece, yoga sayesinde bireyler, günlük yaşamın getirdiği baskılara karşı daha dirençli hale gelirler.
Duygusal Farkındalık ve İfade
Yoga, bireylerin “kendi” duygusal durumlarını daha iyi anlamalarında ve bu duyguları sağlıklı bir şekilde ifade etmelerinde etkilidir. Farkındalık ve meditasyon teknikleri bireylerin anı yaşamalarına ve duygularının yargılamadan kabul etmelerine olanak tanır. Bu da, duygusal çözülmelerin sağlanması ve içsel huzurun artması için önemli bir adımdır.
Yoga ve Biyolojik Etkiler
Beyin Kimyası
Yoga, beyindeki GABA nörotransmitterinin aktivitesini yükseltmesi ve kortizol hormonunun seviyelerini düşürdüğünü gösteren çalışmalarla birlikte tıbbı tedavilere destek bir egzersiz planı olarak da değerlendirilmektedir. Bu şekilde depresyon, anksiyete ve kronik stres ile mücadelede ideal bir terapötik yaklaşım olarak önerilmektedir. Burada GABA için küçük bir parantez açmakta fayda var. GABA (Gama-aminobütirik asit) Merkezi sinir sistemindeki (beyin ve omurilik) belirli sinyalleri bloke ederek beyni yavaşlatan kimyasal haberci bir nörotransmitterdir. Değişen GABA seviyeleriyle birlikte bir çok tıbbı durumun ilişkili olduğu bilinmektedir. Anksiyete, stres ve korku ile ilişkili sinir hücresi hiperkativitesinin kontrolünde önemli bir rol oyandığı da çalışmalar arasındadır. Yoga, bu senaryoda nasıl bir rol oynar peki? Yoga yapan bir bireyin beynindeki GABA nörotransmitterinin seviyesinde önemli bir artışın olduğu gözlemlenmiştir. Bu artış ile zihin sakinleşir ve yüksek GABA seviyelerinin olumlu ruh haliyle ilişkili olduğu bilinmektedir. “Boston Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde yapılan bir çalışmada, 12 haftalık yoga programı ile katılımcılardan GABA seviyelerinde önemli ölçüde bir artış ve buna bağlı depresif semptomlar ve anksiyetede azalış bulundu” (Oktay, Yağmur 2021). Böylece anksiyete, depresyon, travma sonrası stres bozukluğu ve kronik stres ile mücadele edenler için yoga, bir kere uğrayıp bir daha vazgeçemeyecekleri bir dinlenme alanı oldu. Bu durumu sadece GABA ile sınırlı tutmak elbette doğru olmaz. Yoganın kortizol seviyelerini düşürdüğünü gösteren çalışmalar, stres ve endişenin azalmasını destekler niteliktedir. Ayrıca, yükselen GABA aktivitesinin ve düşen kortizol hormonu seviyesinin uykuyu iyileştirdiği de bilinmektedir. Stresi azalan ve uyku kalitesi iyi olan kişilerin beslenme alışkanlıkları da sağlıklı olmaktadır. Bunun yanında, pratikler sırasında salgılanan oksitosin hormonuyla birlikte bireyin bağlanma ve güven duygularını arttırarak duygusal çözülmeleri desteklediğini eklemekte fayda var. Yoga, otonom sinir sistemini dengeleyerek, parasempatik sinir sistemi (dinlen ve sindir sistemi) aktivitesini artırır. Bu durum, kalp atış hızını yavaşlatır, sindirimi iyileştirir ve genel olarak bedenin dinlenme ve iyileşme süreçlerini destekler. Bütün bu duygusal çözülmeler, biyolojik dengeleme sürecimizin bir parçası olarak gerçekleşir.
Yoga Pozlarının Duygusal Çözülmelere Etkisi
Kalp Açıcı Pozlar
Kalp açıcı yoga pozları, göğüs kafesini açarak duygusal rahatlama sağlar. Bu pozlar, kalp çakrasını (Anahata) uyarır ve sevgi, şefkat ve bağlantı duygularını artırır. Kalp açıcı pozlar, duygusal tıkanıklıkları çözmeye ve duygusal akışı serbest bırakmaya yardımcı olur.
Yarım Köprü (Setu Bandhasana): Bu poz, göğüs kafesini açarak kalbi uyarır ve aynı zamanda sırt kaslarını güçlendirir. Stres ve kaygıyı azaltmada etkilidir.
Balık Pozu (Matsyasana): Bu poz, göğüs ve boğaz bölgesini açar, tiroid bezini uyarır ve enerji seviyelerini dengeler. Özellikle depresyon ve anksiyete belirtilerini hafifletmede yardımcıdır.
Zeminleme Pozları
Zeminleme pozları, bireylerin kendilerini daha sağlam ve güvende hissetmelerini sağlar. Bu pozlar, kök çakrayı (Muladhara) dengeleyerek, güvenlik ve aidiyet duygularını artırır. Zeminleme pozları, duygusal dengesizlikleri giderme ve duygusal çözülmelere zemin hazırlama açısından önemlidir.
Dağ Pozu (Tadasana): Bu basit ama etkili poz, bedenin doğal hizalanmasını sağlar ve zeminlenme hissi verir. Kişinin kendine güvenini artırır ve zihinsel berraklık sağlar.
Ağaç Pozu (Vrksasana): Bu denge pozisyonu, bedeni ve zihni sakinleştirir, konsantrasyonu artırır ve içsel dengeyi sağlar. Zeminlenme ve güven duygularını pekiştirir.
Sonuç
Yoga, sadece bedensel sağlık için değil, aynı zamanda duygusal sağlık için de güçlü bir araçtır. Stres ve kaygıyı azaltma, duygusal farkındalık ve ifade, beyin kimyası üzerindeki olumlu etkiler ve otonom sinir sistemi dengesi gibi çeşitli yollarla duygusal çözülmelere katkı sağlar. Özellikle kalp açıcı ve zeminleme pozları, duygusal çözülmelerin sağlanmasında etkili rol oynar. Düzenli yoga pratiği, bireylerin duygusal dengeyi bulmalarına ve içsel huzura ulaşmalarına yardımcı olabilir. Bu nedenle, yoga, duygusal çözülmeleri sağlamak ve genel ruh sağlığını iyileştirmek isteyenler için etkili bir yöntemdir.
https://www.vitafenix.com/blog/gaba-nedir-gaba-ne-ise-yarar
https://www.yagmurtoktay.com/2021/05/03/pozlarin-otesinde-yoga-ve-yogik-beyin/
Özlem Özden / Yazar/ Yoga ve Dans Eğitmeni